Opvolgende verdeling van een bijzondere gemeenschap: transformatiegevaar?

Een opvolgende verdeling is een verdeling die volgt op een eerdere verdeling. Bij bijzondere gemeenschappen, zoals een nalatenschap, is het de vraag of de gemeenschap na een eerste verdeling al dan niet zijn bijzondere karakter verliest. Hof Den Bosch heeft in 2020 geoordeeld dat een opvolgende verdeling niet zonder meer leidt tot een transformatie van de bijzondere gemeenschap in een eenvoudige gemeenschap. Daarbij spelen bewoordingen in de akte van verdeling een cruciale rol.

In dit artikel bespreekt de auteur wat de belangrijkste gevolgen van transformatie zijn, wat het nut is van een opvolgende verdeling en wanneer een verdeling van een bijzondere gemeenschap leidt tot transformatie.

Auteur: mr. L.C.M. Admiraal

Inleiding

Een opvolgende verdeling is een verdeling die volgt op een eerdere verdeling (vandaar de term ‘opvolgend’). Bij bijzondere gemeenschappen, zoals een nalatenschap, is het de vraag of de gemeenschap na een eerste verdeling al dan niet zijn bijzondere karakter verliest. Is dat het geval, dan wordt bij de opvolgende verdeling geen bijzondere- maar een eenvoudige gemeenschap verdeeld. Men spreekt dan van een ‘transformatie’ van de gemeenschap. Dat kan verregaande gevolgen hebben.

In onderstaande paragrafen wordt besproken (i) wat de belangrijkste gevolgen van een transformatie zijn, (ii) wat het nut van een opvolgende verdeling is, (iii) wanneer een verdeling van een bijzondere gemeenschap leidt tot een transformatie in een eenvoudige gemeenschap, (iv) wanneer dat juist niet het geval is en tot slot (v) wordt in dit PEN-artikel stilgestaan bij enkele aandachtspunten.