Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Teruggaaf van overdrachtsbelasting bij herstel in oude toestand (art. 19 WBR)

Bijgewerkt tot 18-07-2023 Auteur De redactie

1 InleidingAls de verkrijging van een onroerende zaak, een beperkt recht, de verkrijging van economische eigendom (art. 2 lid 2 WBR) of van een fictieve onroerende zaak (in de zin van art. 4 WBR) ongedaan wordt gemaakt als gevolg van:de vervulling van een ontbindende voorwaarde;nietigheid of vernietiging; ofontbinding wegens niet nakoming van een verbintenis, ontstaat onder voorwaarden een recht op teruggaaf van de overdrachtsbelasting die geheven is bij de oorspronkelijke verkrijging…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.


Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 19

  • 1

    Op verzoek wordt teruggaaf van de belasting verleend, indien de toestand van vóór de verkrijging zowel feitelijk als rechtens wordt hersteld als gevolg van:

    • a.

      de vervulling van een ontbindende voorwaarde;

    • b.

      nietigheid of vernietiging;

    • c.

      ontbinding wegens niet-nakoming van een verbintenis. Indien in de gevallen als zijn bedoeld onder a en b een akte in de openbare registers, bedoeld in afdeling 2 van titel 1 van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek, is ingeschreven, wordt zodanig herstel in geen geval aanwezig geacht voor de inschrijving van een verklaring, akte of rechterlijke uitspraak waarbij de vervulling van de voorwaarde, de nietigheid of de vernietiging wordt vastgesteld.

  • 2

    Het verzoek om teruggaaf geschiedt door het doen van aangifte binnen drie maanden na afloop van het kalenderjaar waarin het recht op teruggaaf is ontstaan.

  • 3

    De inspecteur beslist op het verzoek om teruggaaf bij voor bezwaar vatbare beschikking.

  • 4

    Een verkrijging ten aanzien waarvan op grond van het eerste lid teruggaaf van de belasting wordt verleend, blijft buiten beschouwing voor de toepassing van artikel 13.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Economische eigendomsoverdracht Categorie Registergoederenrecht

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Overdracht van woning aan kind vernietigd op grond van actio Pauliana Instantie Rechtbank Gelderland Datum 22-02-2023 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2023:913
Bij onvoorwaardelijke levering geen toepassing art. 19 WBR en naheffing overdrachtsbelasting ter zake van teruglevering bedrijfspand Instantie Rechtbank Den Haag Datum 03-02-2021 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2021:2686
Bij onvoorwaardelijke levering leidt obligatoire ontbindende voorwaarde niet tot teruggaaf overdrachtsbelasting Instantie Rechtbank Den Haag Datum 03-02-2021 Nummer ECLI:NL:RBDHA:2021:2685
Vrijstelling verkrijging krachtens herstel (art. 15.1.r WBR) niet van toepassing op recht van wederinkoop Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 03-11-2020 Nummer ECLI:NL:GHARL:2020:9062
Constructie met wederinkoop en wederverkoop om overdrachtsbelasting te ontlopen mislukt; notaris beboet wegens medeplegen Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 23-05-2018 Nummer ECLI:NL:GHARL:2018:4680
Notaris is alleen hoofdelijk aansprakelijk voor overdrachtsbelasting die uit de akte blijkt Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 06-03-2018 Nummer ECLI:NL:GHARL:2018:2187
Art. 19 WBR na ontbinding van toepassing ondanks dat ontvangen bedrag niet hoefde te worden terugbetaald Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 30-08-2017 Nummer ECLI:NL:GHARL:2017:7523
Teruggaaf overdrachtsbelasting door brief inspecteur die in een rechte te beschermen vertrouwen wekt Instantie Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden Datum 11-10-2016 Nummer ECLI:NL:GHARL:2016:8041
Terugkoopoptie is geen ontbindende voorwaarde, geen teruggaaf overdrachtsbelasting Instantie Hoge Raad Datum 08-07-2016 Nummer ECLI:NL:HR:2016:1425
Niet de ontbindende voorwaarde maar terugkoopovereenkomst was titel voor teruglevering: geen teruggaaf overdrachtsbelasting Instantie Rechtbank Gelderland Datum 29-12-2015 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2015:8260
Constructie om zesmaandstermijn op te rekken mislukt Instantie Rechtbank Gelderland Datum 24-12-2015 Nummer ECLI:NL:RBGEL:2015:8113
Geen feitelijk en rechtens herstel nu waardeverandering aan oorspronkelijke koper is toegekomen Instantie Hoge Raad Datum 07-03-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:504
Teruglevering in verhuurde staat leidt niet tot herstel in oude toestand Instantie Hoge Raad Datum 02-11-2012 Nummer ECLI:NL:HR:2012:BY1890
Vernietiging rechtshandeling via actio Pauliana leidt tot relatieve nietigheid Instantie Hoge Raad Datum 18-12-2009 Nummer ECLI:NL:HR:2009:BK6921
Hoge Raad: geen art. 19 WBR als herstel in oude toestand feitelijk niet tot de mogelijkheden behoort Instantie Hoge Raad Datum 05-12-2008 Nummer ECLI:NL:HR:2008:BD9220
Vernietiging wegens wederzijdse dwaling inzake toepassing vrijstelling art. 15.1.h WBR Instantie Hoge Raad Datum 12-07-2002 Nummer ECLI:NL:HR:2002:ZC8145

Beleidsbesluiten

Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 03-10-2019 Nummer 2019-128190 Samenvatting Op verzoek wordt teruggaaf van betaalde overdrachtsbelasting verleend als de toestand van vóór de verkrijging…
Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 30-08-2012 Nummer BLKB/2012/791M Samenvatting Het besluit inzake teruggaaf van overdrachtsbelasting is geactualiseerd. Op verzoek wordt teruggaaf van betaalde…
Instantie Ministerie van Financiën Datum 03-05-2005 Nummer CPP2005/370M Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 18-07-1991 Nummer VB1991/1044 Samenvatting Goedgekeurd wordt onder meer dat met de mogelijkheid van tussentijdse herziening van canon door middel van een schatting gee…

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel De actio Pauliana in fiscalibus Auteur(s) R. van Dijken Bron WPNR 2024/7469
Titel Bewijsrechtelijke aspecten van (doorwerking van) dwaling in het belastingrech Auteur(s) M.M. de Reus Bron WFR 2020/100
Titel Teruggaaf overdrachtsbelasting na buitengerechtelijke vernietiging wegens dwaling Auteur(s) J.C. van Straaten Bron FBN 2018/4
Titel Wanneer is voor de toepassing van artikel 19 WBR sprake van een ontbindende voorwaarde? Auteur(s) J.C. van Straaten Bron FBN 2016/55
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Fiscaal

Tarief erf- en schenkbelasting (art. 24 SW) Erfbelasting bij partners (art. 25 SW) Schenkbelasting bij partners (art. 26 SW) Schenkbelasting afgezonderd particulier vermogen (art. 26a SW) Samenvoeging schenkingen binnen een jaar (art. 27 SW) Schenkingen aan kinderen binnen een jaar (art. 28 SW) Onzekerheid over verwantschap (art. 29 SW) Verwerping en afstand (art. 30 SW) Afstand door bezwaarde (art. 31 SW) Vrijstellingen erfbelasting (art. 32 SW) ANBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 3 SW) Omvang vrijstellingen erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 4 SW) Verkrijging pensioenregeling en lijfrenten (art. 32 lid 1 onder 5 SW) SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 8 SW) Steunstichting SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 9 SW) Vrijstelling erfbelasting voor werknemer erflater (gevolgen testamentair loon, salaire differé en executeursloon) (art. 32 lid 1 onder 10 SW) Vrijstelling erfbelasting voor nog niet vorderbare termijnen van renten, uitkeringen, bezoldigingen en andere inkomsten (art. 32 lid 1 onder 11 SW) Pensioenimputatie (art. 32 lid 2 SW) Definitie lijfrenten (art. 32 lid 4 SW) Vrijstellingen schenkbelasting (art. 33 SW) ANBI en schenkbelasting (art. 33 onder 4 SW) Schenkvrijstelling ouder-kind (art. 33 onder 5 SW) Schenkvrijstelling overige verkrijgers (art. 33 onder 7 SW) Schenkvrijstelling voor onvermogenden (art. 33 onder 8 SW) Vrijstelling bij samenloop schenkbelasting met inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting (art. 33 onder 9 SW) Schenking aan een rechtspersoon ter bevordering van werknemersbelangen (art. 33 onder 11 SW) Voldoen aan natuurlijke verbintenis (art. 33 onder 12 SW) SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 13 SW) Steunstichting SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 14 SW) Definitie schenking ten behoeve van eigen woning (art. 33a SW) Samenloop verhoogde schenkvrijstellingen eigen woning (art. 82a SW)

Tarief overdrachtsbelasting (art. 14 WBR) Vrijstelling algemeen (art. 15 WBR) Vrijstelling btw-belaste levering (art. 15.1.a WBR) Vrijstelling bedrijfsoverdracht binnen familiesfeer (art. 15.1.b WBR) Vrijstelling publiekrechtelijke lichamen (art. 15.1.c WBR) Vrijstelling inbreng onderneming in personenvennootschap en omzetting in NV of BV (art. 15.1.e WBR) Vrijstelling verdeling of vereffening (art. 15.1.f WBR) Vrijstelling verdeling gemeenschap samenwoners (art. 15.1.g WBR) Vrijstelling bij fusie, splitsing en interne reorganisatie (art. 15.1.h WBR) Vrijstelling aangebrachte zaken (art. 15.1.i WBR) Vrijstelling voor verkrijging bestemd voor onderwijs (art. 15.1.k WBR) Vrijstelling ruilverkaveling (art. 15.1.l WBR) Vrijstelling bureau beheer landbouwgronden (art. 15.1.m WBR) Woningbouwlichamen (art. 15.1.n WBR) Vrijstelling stedelijke herstructurering (art. 15.1.o WBR) Verkrijging van lichaam ter bevordering van stedelijke herstructurering (art. 15.1.oa WBR) Startersvrijstelling (art. 15.1.p WBR) Monumentenvrijstelling (vervallen) (art. 15.1.p WBR) Cultuurgrondvrijstelling (art. 15.1.q WBR) Vrijstelling bij herstel in oude toestand (art. 15.1.r WBR) Vrijstelling natuurgrond (art. 15.1.s WBR) Vrijstelling verkoopregulerend beding (Art. 15.1.t WBR) Vrijstelling Staatsbosbeheer (art. 15.1.u WBR) Vrijstelling uitoefenen wilsrecht (art. 15.1.x WBR) Vrijstelling bij verkrijging (kabel)netten (art. 15.1.y WBR) Tijdelijke vrijstelling inbreng van tbs-pand in NV/BV (vervallen) (art. 15.1.z WBR) Anti-ontgaansbepaling (art. 15 lid 4 WBR) Beperking samenloopvrijstelling bij verkrijging aandelen (art. 15 lid 11 WBR) Schriftelijke verklaring en onvoorziene omstandigheden (art. 15a WBR) Tijdelijke vrijstellingen overdrachtsbelasting 2024