Kennisbank voor het notariaat
Wetstoelichting

Verkrijging van een erfdienstbaarheid, recht van erfpacht, opstal of beklemming (art. 11 WBR)

Bijgewerkt tot 05-04-2024 Auteur De redactie

1 InleidingArt. 11 WBR geeft een (aanvullende) regeling voor het bepalen van de maatstaf van heffing ingeval van verkrijging van een erfdienstbaarheid, recht van erfpacht, opstal of beklemming (lid 1) respectievelijk de verkrijging van een eigendom bezwaard met een dergelijk recht (lid 2). De waarde van de genoemde zakelijke rechten worden bepaald met inachtneming van de waarderingsregels die zijn opgenomen in de Bijlage behorende bij het Uitvoeringsbesluit BRV (lid 3). Teneinde ongewenst…

Verder lezen?

Om dit document te kunnen bekijken, moet u ingelogd zijn.


Inloggen via Legal Intelligence

Geen inloggegevens?

Heeft u nog geen inloggegevens, dan kunt u een abonnement afsluiten.

Bent u werkzaam op het notariële en/of fiscale werkterrein en wilt u het gebruik van Via Juridica ervaren?
Vraag een gratis proefabonnement aan en probeer Via Juridica één maand uit!

Voor (voltijd)studenten is een gratis studentenabonnement beschikbaar.


Gebruikers van Via Juridica

Bekijk alle

Wet- en regelgeving


Artikel 11

  • 1

    Bij verkrijging van een erfdienstbaarheid of van een recht van erfpacht, opstal of beklemming wordt de waarde vermeerderd met die van de canon, de retributie of de huur, met dien verstande dat de som van beide waarden niet hoger wordt gesteld dan de waarde van de zaak waarop het recht betrekking heeft.

  • 2

    Bij verkrijging van eigendom, bezwaard met een erfdienstbaarheid of met een recht van erfpacht, opstal of beklemming, wordt de waarde verminderd met die van de canon, de retributie of de huur.

  • 3

    De waarde van de canon, de retributie of de huur wordt bepaald volgens bij algemene maatregel van bestuur te stellen regels.

  • 4

    Het tweede lid is niet van toepassing indien:

    • a.

      eigendom wordt verkregen door een levering onder voorbehoud van een erfdienstbaarheid, een recht van erfpacht of een recht van opstal ten behoeve van diegene die de eigendom vervreemdt; of

    • b.

      eigendom wordt verkregen, welke is bezwaard met een erfdienstbaarheid, een recht van erfpacht of een recht van opstal, indien het desbetreffende beperkte recht was gevestigd tegelijk met of binnen drie jaar voorafgaand aan de verkrijging en ter zake van de vestiging van het beperkte recht of een daarmee samenhangende verkrijging van bloot eigendom de vrijstelling, bedoeld in artikel 15, eerste lid, onderdeel h, van toepassing was.

  • 5

    Wanneer een verkrijging als bedoeld in het vierde lid wordt gevolgd door een verkrijging als bedoeld in het eerste lid, door dezelfde verkrijger of een rechtsopvolger onder algemene titel en met betrekking tot dezelfde onroerende zaak, wordt de maatstaf van heffing bij de opvolgende verkrijging verminderd met het bedrag waarover bij de vorige verkrijging:

    • a.

      overdrachtsbelasting was verschuldigd welke niet in mindering heeft gestrekt van schenk- of erfbelasting; of

    • b.

      omzetbelasting was verschuldigd welke op grond van artikel 15 van de Wet op de omzetbelasting 1968 in het geheel niet in aftrek kon worden gebracht.


Kennisdossiers

Titel Categorie
Titel Appartementsrechten Categorie Registergoederenrecht
Titel Economische eigendomsoverdracht Categorie Registergoederenrecht
Titel Erfdienstbaarheid Categorie Registergoederenrecht
Titel Erfpacht Categorie Registergoederenrecht
Titel Opstal Categorie Registergoederenrecht
Titel Kennisgroepstandpunten Overdrachtsbelasting Categorie Belastingrecht
Titel Maatstaf van heffing Categorie Belastingrecht

Rechtspraak

Titel Instantie Datum Nummer
Heffingsgrondslag bij verkrijging van eeuwigdurend erfpachtrecht is gelijk aan afkoopsom Instantie Hoge Raad Datum 18-11-2022 Nummer ECLI:NL:HR:2022:1683
Economisch erfpachtrecht beïnvloedt niet heffingsmaatstaf overdrachtsbelasting Instantie Hoge Raad Datum 10-01-2014 Nummer ECLI:NL:HR:2014:4
Invloed van clausule dat geen vergoeding is verschuldigd voor opstallen bij waardebepaling recht van erfpacht met een daaraan verbonden recht van opstal Instantie Gerechtshof Amsterdam Datum 04-10-2012 Nummer ECLI:NL:GHAMS:2012:BY0940
Bij verkrijging juridisch eigendom opstalrecht, geen vermindering waarde economisch eigendom voor maatstaf van heffing Instantie Hoge Raad Datum 02-06-2006 Nummer ECLI:NL:HR:2006:AT7227
Opstalrecht aangemerkt als zelfstandig niet van huurovereenkomst afhankelijk recht, belanghebbende heeft het volle genot Instantie Gerechtshof Den Haag Datum 11-03-1992 Nummer ECLI:NL:GHSGR:1992:AW5289
Ondererfpacht voor overdrachtsbelasting aangemerkt als recht van erfpacht Instantie Hoge Raad Datum 08-12-1982 Nummer ECLI:NL:HR:1982:AC0634
Waardering bij verkoop grond onder voorbehoud van opstalrecht Instantie Hoge Raad Datum 11-03-1981 Nummer ECLI:NL:HR:1981:AC1886
Huur afhankelijk van opstalrecht Instantie Hoge Raad Datum 07-03-1979 Nummer ECLI:NL:HR:1979:AB7442
Kadegeld-arrest: wat behoort tot de canon te worden gerekend? Instantie Hoge Raad Datum 16-03-1977 Nummer ECLI:NL:HR:1977:AC5907

Beleidsbesluiten

Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 14-09-2010 Nummer DGB2010/3544M Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 12-07-2010 Nummer DGB2010/701M Samenvatting Het gepubliceerde beleid dat niet meer van belang is, wordt voor alle duidelijkheid in dit besluit ingetrokken (onderdeel 2)…
Titel Instantie Datum Nummer Samenvatting
Instantie Ministerie van Financiën Datum 18-07-1991 Nummer VB1991/1044 Samenvatting Goedgekeurd wordt onder meer dat met de mogelijkheid van tussentijdse herziening van canon door middel van een schatting gee…
Instantie Ministerie van Financiën Datum 15-04-1983 Nummer 282/1403 Samenvatting Uit een arrest van de Hoge Raad van 8 december 1982 (nr 21 419, V-N 1983, blz. 75, brondocument niet beschikbaar) volgt…

Literatuur

Titel Auteur(s) Bron
Titel Opstalrecht – Eigendom – Roerend/Onroerend – Natrekking – Overdrachtsbelasting Auteur(s) J.C. van Straaten Bron WPNR 2023/7403
Titel Erfpacht en transformatie in vol eigendom of eeuwigdurende erfpacht, de fiscale gevolgen Auteur(s) R.N.G. van der Paardt Bron WPNR 2022/7365
Titel Een startende erfpachter Auteur(s) M. Albers Bron FBN 2021/7
Titel Over de waardering en herziening van erfpachtrechten en de heffing van de overdrachtsbelasting Auteur(s) H.K. Nijkamp Bron WPNR 2021/7323
Titel Wijziging en verlenging van erfpachtrechten in de overdrachtsbelasting Auteur(s) H.K. Nijkamp Bron WPNR 2021/7314
Titel Zonnepanelen en zonneparken plaatsen bij bedrijven: enkele fiscale aspecten' Auteur(s) T.M. Berkhout, R.N.G. van der Paardt Bron BouwRecht 2020/46
Titel Btw en overdrachtsbelasting bij zonneprojecten op andermans vastgoed: geen eigen huis, wel een plek onder de zon Auteur(s) J. Ariës en E. Sparidis Bron FBN 2019/57
Titel De maatstaf van heffing bij een recht van erfpacht: lang leve de goedkeuring uit 1971!’, WPNR 2016(7118) en Reactie door H.K. Nijkmap en Naschrift J. Reness Auteur(s) J. van Renes Bron WPNR 2016/7132
Titel Erfpacht en de berekening van de maatstaf van heffing Auteur(s) R.N.G. van der Paardt Bron WPNR 2016/7113
Titel Het naderende einde van de erfpachtlease Auteur(s) A. Rozendal Bron FBN 2015/61
Titel Erfpachtlease juridisch, economisch en fiscaal bekeken Auteur(s) H.K. Nijkamp Bron FBN 2015/43
Titel Afkoop van erfpachtcanon en overdrachtsbelasting (I) en (II) Auteur(s) H.K. Nijkamp, J.C. van Straaten Bron WPNR 2014/7009 en WPNR 2014/7010

Praktisch

Titel Bron Type Categorie
Kapitalisatie erfpachtcanon Bron Via Juridica Type Onroerende zaken Categorie Rekentools
Inhoudsopgave
Overzicht
Wetstructuur
Fiscaal

Tarief erf- en schenkbelasting (art. 24 SW) Erfbelasting bij partners (art. 25 SW) Schenkbelasting bij partners (art. 26 SW) Schenkbelasting afgezonderd particulier vermogen (art. 26a SW) Samenvoeging schenkingen binnen een jaar (art. 27 SW) Schenkingen aan kinderen binnen een jaar (art. 28 SW) Onzekerheid over verwantschap (art. 29 SW) Verwerping en afstand (art. 30 SW) Afstand door bezwaarde (art. 31 SW) Vrijstellingen erfbelasting (art. 32 SW) ANBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 3 SW) Omvang vrijstellingen erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 4 SW) Verkrijging pensioenregeling en lijfrenten (art. 32 lid 1 onder 5 SW) SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 8 SW) Steunstichting SBBI en erfbelasting (art. 32 lid 1 onder 9 SW) Vrijstelling erfbelasting voor werknemer erflater (gevolgen testamentair loon, salaire differé en executeursloon) (art. 32 lid 1 onder 10 SW) Vrijstelling erfbelasting voor nog niet vorderbare termijnen van renten, uitkeringen, bezoldigingen en andere inkomsten (art. 32 lid 1 onder 11 SW) Pensioenimputatie (art. 32 lid 2 SW) Definitie lijfrenten (art. 32 lid 4 SW) Vrijstellingen schenkbelasting (art. 33 SW) ANBI en schenkbelasting (art. 33 onder 4 SW) Schenkvrijstelling ouder-kind (art. 33 onder 5 SW) Schenkvrijstelling overige verkrijgers (art. 33 onder 7 SW) Schenkvrijstelling voor onvermogenden (art. 33 onder 8 SW) Vrijstelling bij samenloop schenkbelasting met inkomstenbelasting of vennootschapsbelasting (art. 33 onder 9 SW) Schenking aan een rechtspersoon ter bevordering van werknemersbelangen (art. 33 onder 11 SW) Voldoen aan natuurlijke verbintenis (art. 33 onder 12 SW) SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 13 SW) Steunstichting SBBI en schenkbelasting (art. 33 onder 14 SW) Definitie schenking ten behoeve van eigen woning (art. 33a SW) Samenloop verhoogde schenkvrijstellingen eigen woning (art. 82a SW)

Tarief overdrachtsbelasting (art. 14 WBR) Vrijstelling algemeen (art. 15 WBR) Vrijstelling btw-belaste levering (art. 15.1.a WBR) Vrijstelling bedrijfsoverdracht binnen familiesfeer (art. 15.1.b WBR) Vrijstelling publiekrechtelijke lichamen (art. 15.1.c WBR) Vrijstelling inbreng onderneming in personenvennootschap en omzetting in NV of BV (art. 15.1.e WBR) Vrijstelling verdeling of vereffening (art. 15.1.f WBR) Vrijstelling verdeling gemeenschap samenwoners (art. 15.1.g WBR) Vrijstelling bij fusie, splitsing en interne reorganisatie (art. 15.1.h WBR) Vrijstelling aangebrachte zaken (art. 15.1.i WBR) Vrijstelling voor verkrijging bestemd voor onderwijs (art. 15.1.k WBR) Vrijstelling ruilverkaveling (art. 15.1.l WBR) Vrijstelling bureau beheer landbouwgronden (art. 15.1.m WBR) Woningbouwlichamen (art. 15.1.n WBR) Vrijstelling stedelijke herstructurering (art. 15.1.o WBR) Verkrijging van lichaam ter bevordering van stedelijke herstructurering (art. 15.1.oa WBR) Startersvrijstelling (Art. 15.1.p WBR) Monumentenvrijstelling (vervallen) (art. 15.1.p WBR) Cultuurgrondvrijstelling (art. 15.1.q WBR) Vrijstelling bij herstel in oude toestand (art. 15.1.r WBR) Vrijstelling natuurgrond (art. 15.1.s WBR) Vrijstelling verkoopregulerend beding (Art. 15.1.t WBR) Vrijstelling Staatsbosbeheer (art. 15.1.u WBR) Vrijstelling uitoefenen wilsrecht (art. 15.1.x WBR) Vrijstelling bij verkrijging (kabel)netten (art. 15.1.y WBR) Tijdelijke vrijstelling inbreng van tbs-pand in NV/BV (vervallen) (art. 15.1.z WBR) Anti-ontgaansbepaling (art. 15 lid 4 WBR) Schriftelijke verklaring en onvoorziene omstandigheden (art. 15a WBR) Tijdelijke vrijstellingen overdrachtsbelasting 2024